تاریخچه قمه‌زنی

1.‏ قمه‏زنی چیست؟
 
قمه‏زنی مراسمی است که در بعضی شهرستان‏ها و بلاد شیعی و توسط برخی از عزاداران امام‏حسین‏(علیه‏السلام) اجرا می‏شود و در تأسی به مجروح و شهید شدن سیدالشهدا‏(علیه‏السلام) و شهیدان ‏کربلا و به‏عنوان اظهار آمادگی برای خون دادن و سر باختن در راه امام حسین‏(علیه‏السلام) انجام ‏می‏گیرد شرکت کنندگان در این مراسم، صبح زودِ روز عاشورا، با پوشیدن لباس سفید و بلندی همچون کفن، بصورت دسته‏جمعی قمه بر سر می‏زنند و خون، از سر بر صورت و لباس سفید جاری می‏شود.‏
بعضی‏هم برای قمه زنی نذر می‏کنند، برخی هم چنین نذری را درباره کودکان خردسال انجام ‏می‏دهند و بر سرِ آنان تیغ می‏زنند، تا از محل آن خون جاری گردد.‏
در اینجا به توصیف صحنه هایی از دسته قمه‏زنی در شهر کاظمین به نقل از کتاب "تراژدی کربلا" می پردازیم:‏
"روز عاشورا در بیشتر شهرها و روستاهای عراق، روز حزن و اندوه و سوگ است.‏ دیدگان اشکبار و رنگ سیاه پرچم‏ها و چهره‏های خاک آلود، در همه جا به چشم می خورد؛ تنها کفن‏های قمه زنان به رنگ سفید و با لکه هایی از خون دیده می شود.‏ مردانی که شعار "فداییان حسین" را بر کفن‏ها نگاشته، قمه، شمشیر و یا خنجری بر دستان گرفته و بر سرهای تراشیده خود زخم‏هایی گاه بسیار عمیق و شدید وارد می‏آورند.‏ دسته بیضوی شکل آنها با عبور از خیابان اصلی کاظمین به حرم وارد می شود.‏.‏.‏ عزاداران با رسیدن به حرم کاظمین، با حماسه بسیار فریاد "حیدر.‏.‏.‏ حیدر" سر می دهند و با هر ضربه طبل و نوای شیپور، ضربه‏ای بر فرق سر می‏زنند.‏ گاه این ضربه‏ها چنان شدید است که فرق سر را شکافته و خون بسیاری از آن جاری می سازد.‏
در برخی موارد نیز افراد از هوش رفته و بر زمین می‏افتند و یا از شدت ضربه ها جان می دهند.‏.‏.‏
گروه سرشکافته و خون‏آلود قمه‏زنان، چنان منظره دهشتناکی پدید می‏آورند که وحشت و اندوه، سراسر وجود تماشاچیان را فرا می‏گیرد.‏.‏.‏
خون، با نخستین ضربه فوران می زند؛ اما گاه برخی آنچنان به شور و هیجان می‏آیند که ضربه‏های محکمی بر سر فرود آورده و خون بیشتری از سر خود جاری می سازند.‏ برخی نیز با سطح قمه بر سر ضربه می‏زنند تا خطر کمتری برایشان داشته باشد.‏ قمه‏زنان بلافاصله پس از پایان مراسم به حمام‏های عمومی رفته و پس از مداوای زخم‏هایشان به شیوه‏ای سنتی، خود را شسته و بهبود می‏یابند.‏ آماده سازی قمه‏ها و کفن‏ها و گروه‏های موزیک و دیگر لوازم مورد نیاز، بر عهده هیئت‏های عزاداری است.‏ جمع‏آوری کمک‏های مردمی و دادن مبلغی به شاعر، نوحه‏خوان، سخنران و دیگر مخارج نیز بر عهده هیئت‏ها است.‏"(.‏ تراژدی کربلا، ابراهیم حیدری، ترجمة علی معموری)1
قمه‏زنی نیز مثل شبیه‏خوانی، از دیر باز مورد اختلاف نظر علما و پیروان و مقلدین آنان بوده و به استفتاء و افتاء مبنی بر جواز یا عدم جواز آن می‏پرداخته‏اند

 نوشته شده توسط یک گمنام در یکشنبه 87/4/16 و ساعت 12:46 صبح | نظرات دیگران()